Najczęściej leczone schorzenia proktologiczne w gabinecie
Badania diagnostyczne w proktologii
- Badanie per rectum polega na badaniu pacjenta palcem przez odbyt, daje wstępne informacje o schorzeniu pacjenta, często jest jedynym koniecznym badaniem.
- Anoskopia to oglądanie odbytu za pomocą podświetlanego wziernika dł. 6 - 8 cm. Badanie to dostarcza informacji o stanie samego kanału odbytu i umożliwia ocenę hemoroidów (czyli żylaków odbytu) lub wykrycie innych zmian np. szczeliny odbytu. Przeprowadzenie tego badania jest konieczne, aby prawidłowo leczyć schorzenia proktologiczne, a także aby wykluczyć lub wykryć współistniejące z hemoroidami zmiany chorobowe, takie jak np. guzy lub polipy odbytnicy.
- Rektosigmoidoskopia to badanie końcowego odcinka jelita grubego, a dokładniej: odbytnicy (ok. 15 cm), oraz końcowego odcinka esicy (czyli kolejne 10 - 15 cm jelita grubego). Przeprowadzane jest z uzyciem wziernika podświetlanego za pośrednictwem światłowodu długości 25 - 30 cm. Badanie jest niebolesne, nie wymaga znieczulenia, dostarcza informacji o stanie badanego odcinka jelita i umożliwia wykrycie zmian, które mogą nie dawać dolegliwości np. wykrywa obecność polipa lub owrzodzenia w końcowym odcinku jelita grubego. Aby przygotować się do badania nie jest konieczna głodówka! Wystarczy wykonać niewielki wlew doodbytniczy z preparatów dostępnych w aptekach np. Enema lub Rectanal ok. 4 godz przed badaniem.
- Kolonoskopia to oglądanie całego jelita grubego elastycznym aparatem ze światłowodem. Obraz może być powiększony i oglądany na ekranie monitora. Badanie to przeprowadza się zazwyczaj w znieczuleniu ze względu na nieprzyjemne doznania podczas przeprowadzania przyrządu przez jelito. Sposób przygotowania zalecany jest w pracowni endoskopowej, polega zazwyczaj na wypiciu specjalnego preparatu czyszczącego.
Metody instrumentalne - stosowane w naszych gabinetach
Metody instrumentalne są stosowane w l, II, III, a czasami w IV stopniu zaawansowania choroby hemoroidalnej umożliwiają wyleczenie w 90 - 95% pacjentów. Metody te, już nie zachowawcze, ale jeszcze nie będące typowym leczeniem operacyjnym wiążą się z istotnie mniejszą liczbą powikłań zarówno wczesnych, jak i odległych, a także niższymi kosztami w porównaniu z leczeniem operacyjnym.
Dla chorego największe znaczenie ma jednak fakt, że przy prawidłowym stosowaniu tych technik przez chirurga stosowaniu się do zaleceń przez pacjenta są one zazwyczaj bezbolesne i umożliwiają w ponad 90% zabiegów powrót do pracy następnego dnia. Kosztem tego komfortu jest czasami konieczność wykonania tych zabiegów kilkakrotnie (np.met.Hemoron) lub w dwóch lub trzech etapach (np. met. Barrona).
W leczeniu instrumentalnym wykorzystuje się fakt, że powyżej kresy grzebieniastej błona śluzowa odbytnicy nie jest unerwiona czuciowo, co pozwala na bezbolesne przeprowadzenie zabiegu.
Wspólnym celem poniższych metod jest: zmniejszenie dopływu krwi do guzka hemoroidalnego, częściowa obliteracja (zamknięcie) naczyń splotu hemoroidalnego, oraz wytworzenie blizenki łącznotkankowej, która przytwierdza śluzówkę hemoroidu do podłoża, zapobiegając jego przemieszczaniu się ku dołowi i wypadaniu.
- Kriochirurgia to metoda polegająca na oddziaływaniu na guzek hemoroidalny niską temperaturą wytwarzaną przez specjalnie do tego celu służące aparaty ze stosownymi aplikaturami- zwanymi sondami proktologicznymi Metoda choć jest prosta technicznie aby była skuteczna wymaga dużego doświadczenia w kriochirurgii od proktologa. Można tym sposobem leczyć hemoroidy pierwszego i drugiego stopnia. Kolejne zabiegi w przypadku większych hemoroidów można wykonać po około 3 tygodniach. Metoda jest bezpieczna, a powikłania zdarzają się bardzo rzadko. Jej wadą jest pojawiająca się u chorych po zabiegu przykra, cuchnąca wydzielina z odbytu i plamienie jasną krwią; dolegliwości te ustępuje samoistnie.
- Metoda Barrona + Kriochirurgia polega na zakładaniu elastycznych podwiązek u podstawy guzka krwawniczego. Podwiązane tkanki ulegają niedokrwieniu i następnie martwicy. Podczas gdy podwiązka uciska śluzówkę, dochodzi do obliteracji naczyń doprowadzających krew do guzka hemoroidalnego, po czym podwiązka odpada samoistnie wraz z tkanką martwiczą. Do zakładania podwiązek służy aparat Barrona, składający się z pierścienia wewnętrznego, na który zakłada się podwiązkę, oraz ruchomego pierścienia zewnętrznego, służącego do jej zsuwania. Hemoroid wciąga się do wnętrza cylindra za pomocą ssaka, następnie zaciska się podwiązkę, która spadając, zaciska szypułę guzka, co powoduje jego martwice, a następnie odpadniecie tkanek na zewnątrz od podwiązki i obliteracje naczyń szypuły. Metoda Barrona + kriochirurgia - to uzupełnienie metody Barrona o zamrożenie podwiązanego guzka krwawniczego do temperatury ok. -120 stopni C używając specjalnej sondy kriochirurgicznej, co znacznie zmniejsza ewentualne dolegliwości bólowe po zabiegu, zgłaszane przez część chorych po założeniu podwiązek po zabiegu kriochirurgii. Zastosowanie kriochirurgii po ligacji (zawiązaniu) hemoroidu poza działaniem przeciwbólowym powoduje, że "blizenka" po odpadniętym hemoroidzie jest elastyczna jak zdrowa tkanka i nie ma skłonności do krwawienia.
- Koagulacja fotonowa (IRC) polega na naświetleniu podstawy guzka w miejscu przebiegu naczynia doprowadzającego koagulatorem podczerwieni, dzięki czemu uzyskuje się koagulacje naczyń, zmniejszenie napływu krwi, a w konsekwencji zmniejszenie objętości guzka. Podczas jednego seansu można wykonać naświetlenie wszystkich guzków; zabieg powtarza się w odstępach co 2-4 tygodnie. Fotokoagulację uważa się za jedną z najbezpieczniejszych, skutecznych i najmniej uciążliwych dla chorego metod leczenia instrumentalnego choroby hemoroidalnej. Choć sam moment naświetlenia może być nieco bolesny, to jednak uwzględniając czas jego trwania (ok. 1,5 s) nie są to znaczne dolegliwości; natomiast przebieg po naświetleniu jest całkowicie bezbolesny i nie wiąże się z innymi uciążliwościami dla chorego.
- Fotokoagulacja laserem naczyniowym polega na naświetlaniu samego guzka hemoroidalnego promieniem laserowym długości 532 nm, ze ściśle określonymi parametrami: mocy, gęstości mocy i wielkości plamki – dobieranymi indywidualnie. Promień laserowy aplikuje się za pośrednictwem światłowodu przez anoskop zabiegowy na śluzówkę guzka hemoroidalnego, powodując zamknięcie poszerzonych naczyń hemoroidu. Ponieważ promień tego lasera przenika powierzchownie do tkanki metoda ta jest bardzo bezpieczna. Działanie tego lasera ze względu na jego precyzyjne powierzchowne działanie znajduje także zastosowanie w leczeniu poszerzonych naczynek na skórze (kosmetyczne), a w przypadku aplikacji przez cewkę moczową w leczeniu przerostu gruczołu krokowego u mężczyzn (prostaty). To powierzchowne działanie tego lasera ogranicza jego zastosowanie do mało nasilonych zmian – głównie I stopnia choroby.
- Waporyzacja laserem chirurgicznym polega na zastąpieniu skalpela chirurgicznego promieniem laserowym takiej długości, który umożliwia usunięcie chorej tkanki przez waporyzację (odparowanie), bez krwawienia, bezboleśnie – (wystarcza znieczulenie miejscowe w momencie zabiegu) i najczęściej bez konieczności zakładania szwów. Tym sposobem można usunąć: hemoroidy zewnętrzne, przerośnięte fałdy brzeżne odbytu (powstają najczęściej u kobiet po porodach), zakrzepowe zapalenie guzka zewnętrznego - (bolesną i nagle występującą dolegliwość okolicy odbytu), przerośnięte brodawki linii grzebieniastej i polipy odbytu.
- Hemoron polega na bezbolesnej aplikacji przerywanego prądu monopolarnego, na naczynia doprowadzające krew do guzków hemoroidalnych. Uzyskuje się to poprzez przyłożenie w okolice podstawy guzka hemoroidalnego dwóch elektrod, pomiędzy którymi przepływa prąd przerywany, niskonapięciowy, jednobiegunowy. Zazwyczaj już przy pierwszej kontroli po ok. 2 tygodniach od zabiegu możemy zauważyć obkurczenie, hemoroidów Nigdy nie występuje ból i stan zapalny, towarzyszący przy innych metodach usuwania hemoroidów Równocześnie nie stwierdza się niekorzystnego wpływu zabiegu metodą HEMORON na tkanki otaczające naczynia, czyli niemożliwe jest uszkodzenie mięśniówki zwieracza i innych struktur ściany odbytu. Stosując HEMORON nie wywołujemy bólu podczas i po zabiegu, nie występują powikłania jak w przypadku klasycznej operacji hemoroidów, a wiec: krwawienia, nietrzymania gazów i stolca - w wyniku uszkodzenia zwieraczy, zwężenie odbytu - w wyniku bliznowacenia ran po wycięciu hemoroidów.
- Metoda Morinagi znana także pod nazwą DGHAL - czyli kierowane sygnałem dopplerowskim podwiązywanie naczyń hemoroidalnych. Polega na zamknięciu przez podkłucie światła tętnic doprowadzających krew do guzków hemoroidlanych po zlokalizowaniu ich za pomocą proktoskopu z ultradźwiekowym detektorem przepływu. Dla pełnego komfortu pacjenta wykonywana jest najczęściej w znieczuleniu miejscowym.
Metody chirurgiczne
- Milligan - Morgan
- Ferguson
Aktualnie uważa się, iż jedynie około 5-10% pacjentów z chorobą hemoroidalną wymaga operacji chirurgicznej. Pacjenci wymagający operacji to z reguły chorzy z IV stopniem choroby hemoroidalnej, wypadaniem odbytu oraz ci, u których zawiodło leczenie zachowawcze i instrumentalne.
